Jak zająć się tym drażliwym tematem we własnej rodzinie?
Nasi rodzice to nasi pierwsi i najlepsi nauczyciele. Od najmłodszych lat uczymy się od nich wszystkiego, co musimy wiedzieć o życiu i otaczającym nas świecie. Jednak w pewnym momencie dochodzimy do wniosku, że jeśli chcemy się dalej rozwijać, musimy opuścić gniazdo rodzinne i sami zacząć zdobywać wiedzę życiową. Często prowadzi to do tworzenia własnych opinii na temat świata i są one odmienne od opinii wyrażanych przez naszych rodziców.
Gdy Robert był młody, na jego wychowanie miało wpływ dwóch ojców. Jego biologiczny ojciec, który pracował w edukacji, był bardzo inteligentny, ale miał bardzo tradycyjny pogląd na pieniądze. Bogaty ojciec (ojciec przyjaciela Roberta) był przedsiębiorcą, który nie miał za sobą studiów, ale był jedną z najbogatszych osób na Hawajach.
Od obu ojców Robert odebrał bardzo ważne lekcje na temat życia i finansów i gdy dorósł, musiał zdecydować, którego ojca naśladować w swoim myśleniu. Jego wybór spowodował odrzucenie sposobu myślenia biednego ojca.
Gdy dorastamy, a nasi rodzice się starzeją, doświadczamy dramatycznej zamiany ról. Nagle jesteśmy w sytuacji, gdy zaczynamy się opiekować naszymi rodzicami, podobnie jak w przeszłości oni opiekowali się nami. Jednym z elementów tych zmian jest próba pomocy rodzicom w kwestiach finansowych.
Wielu rodziców jest tak ukształtowanych, że nie chcą dokonywać zmian. Z wielu powodów nie chcą podejmować takich tematów jak pieniądze, plany związane z ich nieruchomością czy plany dotyczące spędzenia starości w otoczeniu swoich dzieci.
W niektórych domach próby podjęcia rozmowy na temat pieniędzy kończą się kłótnią. W innych domach rodzice i dzieci unikają tego tematu, co prowadzi do nieporozumień. W czterech, na każde dziesięć rodzin, nie ma zgodności co do roli dorosłych dzieci i ich odpowiedzialności za starzejących się rodziców.
Podjęcie rozmowy ze swoimi rodzicami na temat ich finansów jest kluczowe. Lepiej zrobić to wcześniej niż później. Ale jak doprowadzić do tego, by rozpocząć dyskusję na temat pieniędzy?
Kiedy zacząć?
Kiedy jest właściwy czas, by zacząć rozmowę z rodzicami na temat ich planów finansowych? Najlepiej już teraz.
W jednym z artykułów w miesięczniku Forbes dyrektor firmy zajmującej się planowaniem majątkowym i funduszami osobistym, stwierdza: Odkładanie rozmowy aż do czasu, gdy zmuszą nas do niej wydarzenia życiowe oznacza podejmowanie decyzji w sytuacji kryzysowej i często pod wpływem emocji. W takiej sytuacji mamy mniej rozwiązań i czas nam nie sprzyja. Dlatego plan działania dotyczący finansów, opracowany na długo przed niespodziewanymi wypadkami, pozwoli członkom rodziny przewidzieć wiele zdarzeń, zaplanować stosowne działania i podejmować decyzje w sposób bardziej przemyślany.
Bez względu na to na jakim etapie życia czy kariery zawodowej znajdują się Twoi rodzice, ważne jest rozpoczęcie dyskusji na temat pieniędzy tak szybko, jak to możliwe. Jeśli odpowiednio wcześnie stworzysz grunt do takich rozmów i uda Ci się złagodzić dyskomfort prowadzenia ich z rodzicami, będziesz lepiej przygotowany, aby im pomóc, gdy nadejdzie czas kryzysu.
Jak zacząć?
Najważniejszą rzeczą o jakiej należy pamiętać jest to, że rozmowa musi być wynikiem naszej troski i chęci pomocy. Musisz to jasno oznajmić, że masz najlepsze zamiary w stosunku do rodziców, płynące z głębi serca. Twoim celem jest pomóc im i Twoje działanie nie jest podyktowane egoistycznymi pobudkami. Te rozmowy mają Cię upewnić, że rodzice są zabezpieczeni i będą mogli na emeryturze realizować życie jakie sobie zaplanowali.
Bądź bezpośredni i uczciwy w tej rozmowie. Nie krytykuj i nie narzekaj, ale nie bądź też zbyt nieśmiały. Twoim celem jest uzyskać prawdziwe odpowiedzi. Utrzymanie równowagi stron może być trudne, gdyż są to osoby, które Cię wychowały, ale tylko taka rozmowa gwarantuje powodzenie.
Zacznij od zadawanie prostych pytań, aby poznać przekonania i cele rodziców. Na przykład:
Jak tak naprawdę ma wyglądać wasz czas, gdy już będziecie na emeryturze?
Kiedy chcielibyście przejść na emeryturę? W jakim wieku?
Jaki macie plan, aby móc zrealizować swoje zamierzenia emerytalne?
Jaki plan emerytalny posiadacie poza ZUS-em?
Czego się spodziewacie po pieniądzach otrzymywanych na emeryturze?
Jakie macie preferencje, jeśli chodzi o przyszłą opiekę?
Jakiego rodzaju pomocy potrzebujecie?
A najważniejsze pytanie ze wszystkich to: Jak zamierzacie przeprowadzić to wszystko?
Pamiętaj, że chodzi o życie i emeryturę Twoich rodziców. Chcesz im pomóc, służysz im radą, chcesz sprowokować ich do myślenia o tym, ale na koniec to oni zdecydują jak wykorzystać swoje pieniądze. Wszystko co możesz zrobić, to rozpocząć rozmowę na te tematy i pomóc tam, gdzie możesz.
Ucz ich
Twoi rodzice nauczyli Cię bardzo wiele, a teraz jest Twoja kolej, aby ich czegoś nauczyć. Starsza generacja wyznaje stare zasady, gdy chodzi o pieniądze. Ludzie należący do powojennego wyżu demograficznego często mają już przestarzałe przekonania i oczekiwania dotyczące pieniędzy i emerytury, a te niekoniecznie dobrze im się przysłużą w świecie, w którym tak wiele się już zmieniło.
Jeżeli Twoi rodzice nie są całkowicie otwarci na dyskusję o swoich finansach, spróbuj innej taktyki poprzez poinformowanie ich o nowych zasadach związanych z pieniędzmi.
Możesz zacząć od przekazania im książki Bogaty ojciec, biedny ojciec lub artykułów, z których będą mogli się dowiedzieć o problemach jakie napotykają ludzie na emeryturze. Następne rodzinne spotkanie możesz zmienić w wieczór edukacyjny z grą CASHFLOW, by zagrać w nią i uczyć się nowych rzeczy.
Możesz też usiąść z rodzicami i wyjaśnić im różnicę pomiędzy aktywami i pasywami, opowiedzieć o Kwadrancie CASHFLOW, o tym dlaczego nie należy uzależniać się od emerytury z ZUS-u i jak mogliby mądrze inwestować, aby zagwarantować sobie komfort na emeryturze.
Jest wiele do nauczenia się i nie będzie łatwo. Nauczenie starej generacji nowych zasad jest zazwyczaj trudne i dlatego tak ważne jest zacząć odpowiednio wcześnie, zapoznając rodziców z nowymi koncepcjami w miarę upływu czasu, co zaowocuje długoterminowo.
Czego nie mówić
Wielu rodziców może mieć opór do rozmowy o pieniądzach lub do przekazywania osobistych informacji o swoich finansach. Dlatego rozluźnienie atmosfery przez zadawanie prostych pytań i dzielenie się informacją może być najlepszą strategią.
Ale jest też kilka rzeczy, których powinieneś unikać.
Nie próbuj kontrolować sytuacji i nie bierz pieniędzy swoich rodziców. To nie jest celem tej rozmowy. Celem jest współpraca z nimi, aby znaleźć rozwiązanie jakie będzie dla nich najlepsze. To nie ma być rozwiązanie, o którym Ty myślisz, że jest najlepsze.
Każdy kolejny krok powinien dotyczyć szczerej komunikacji. Zaoferuj, że możesz przejrzeć ich finanse i towarzysz im na spotkaniu z doradcą finansowym. Nigdy nie stawiaj siebie ponad ich decyzje. Nawet jeśli Cię poproszą o wzięcie spraw w swoje ręce, na bieżąco informuj ich o wszystkim, abyś był pewien, że spełniasz ich oczekiwania.
Musisz też pamiętać, że Twoi rodzice ciężko pracowali przez całe życie, aby znaleźć się tam, gdzie są teraz. Wszystkie pieniądze, jakie posiadają, musieli zarobić i mogą obawiać się tego, że ich dziecko chce uczyć ich nowych rzeczy. Nie przemawiaj do nich z góry, staraj się działać z ich perspektywy, mając na uwadze ich wiedzę i doświadczenie.
Jak dalej postępować
Gdy już uda Ci się przełamać pierwsze lody i odbyć pierwszą rozmowę, dopilnuj by te rozmowy odbywały się regularnie, aby przedyskutować plany rodziców. Bilansowanie własnych finansów i planowanie to nie są jednorazowe działania. Musisz systematycznie monitorować i dbać o inwestycje i finanse, aby zapewnić, że pieniądze będą pracowały dla Ciebie. A w tym przypadku mamy na myśli pieniądze Twoich rodziców.