Jeśli uważasz się za inwestora konserwatystę, być może już czas, abyś sprawdziła poziom swojej finansowej inteligencji.
To pierwsze pytanie, które zada Ci agent ubezpieczeniowy, gdy balansujesz na granicy niedoubezpieczenia: Jaki poziom ryzyka akceptujesz? Pytanie to zadają sobie także hazardziści, gdy kładą plik banknotów na stole do blackjacka i początkujący skoczkowie spadochronowi.
Również doradcy finansowi i maklerzy giełdowi będą chcieli wiedzieć, czy jesteś typem inwestora agresywnego, czy konserwatystką, aby odpowiednio dobrać dla Ciebie rodzaj inwestycji. Niestety nie wiedzą, że to źle zadane pytanie.
Pewna błyskotliwa businesswoman, którą miałam kiedyś okazję poznać, powiedziała mi, że nie inwestuje w te same aktywa co ja, gdyż jest ostrożnym typem inwestora. Myślę jednak, że była po prostu niedoedukowana w sensie finansowym. A jakie podejście powinno cechować doradców finansowych i maklerów? Powinni spytać klienta: Czy posiadasz odpowiednią wiedzę, jeśli chodzi o Twoje inwestycje?
Stwierdzenie, że jesteś konserwatywna jest niczym innym, jak wymówką, którą łatwo przetłumaczyć na: Jestem niedoinformowana, boję się, nie wiem co robić i nie chcę poświęcić czasu na naukę.
Mądrość większości doradców finansowych opiera się na formule: Im większe ryzyko, tym wyższy zwrot z inwestycji. Nie jest to jednak prawdą. Powiem Ci, co jest prawdą: im niższa jest Twoja inteligencja finansowa, tym większe jest ryzyko. I analogicznie, im wyższa jest Twoja inteligencja finansowa, tym ryzyko jest mniejsze.
Prawda o ryzyku
Wiele osób błędnie uważa, że inwestowanie jest ryzykowne. Podczas gdy to inwestor stanowi element ryzyka. Pomyśl o tym przez chwilę: inwestycja to tylko inwestycja. I nie ma znaczenia, czy są to nieruchomości, akcje giełdowe, surowce czy biznesy. To Ty – jako inwestor – określasz, czy dana inwestycja jest dla Ciebie właściwa, czy nie.
Nie każda Twoja inwestycja okaże się dobra, ponieważ żaden inwestor nie potrafi wytypować ze 100% pewnością inwestycji, które przyniosą sukces. Jednak Twoje szanse rosną, jeśli posiadasz odpowiednią wiedzę.
Spójrzmy jeszcze na to zagadnienie z innej strony: czy prowadzenie samochodu z prędkością 40 km/h przez niedoświadczonego kierowcę jest ryzykowne? Raczej nie. Weźmy jednak ten sam samochód i posadźmy za kierownicą pijanego kierowcę – samochód staje się bronią. Tu nie chodzi o samochód, tu chodzi o kierowcę. Tu nie chodzi o inwestycję, tu chodzi o inwestora.
Jak się zapewne domyślasz, nie lubię ryzykować swoich pieniędzy. Robert również. Tak samo nasi przyjaciele-inwestorzy. Dokształcamy się, badamy rynek, zwiększamy swoje doświadczenie. Czy podjęłam kiedyś ryzyko? Tak, zainwestowałam w akcje, o których prawie nic nie wiedziałam. Przekazałam bezmyślnie swoje pieniądze doradcy inwestycyjnemu i ślepo wierzyłam w jego rekomendacje. Zainwestowałam w fundusz hedgingowy, którego oferta była zbyt dobra, aby być prawdziwą. I wiesz co? Nie była prawdziwa.
Zmiana definicji ryzyka
Warren Buffet tak definiuje ryzyko: Ryzyko to brak wiedzy na temat tego, co robisz. Elementem kluczowym jesteś Ty, a nie inwestycja. Przez lata nauczyłam się definiować ryzyko jako lekkomyślne inwestowanie bez wiedzy (RISK – Reckless Investing Sans Knowledge). Obecnie nie ma na rynku inwestycji, które są w 100% bezpieczne (pozbawione ryzyka utraty kapitału), ale istnieją rzeczy, które możesz zrobić, aby ryzyko to zredukować:
• skupić się nad swoją edukacją finansową,
• zdobyć doświadczenie, inwestując aktywnie swoje pieniądze,
• zrozumieć, czym jest inwestycja i czym jest zwrot z inwestycji,
• posiadać kontrolę nad swoimi inwestycjami,
• stać się swoim własnym doradcą finansowym.
Swoją edukację finansową możesz zacząć od książki Czas na atak! W rozdziale 16. dowiesz się więcej na temat najważniejszego pojęcia dla inwestorów – zwrotu z inwestycji (ROI). To wskaźnik, który powie Ci, jak dużo zarobisz na inwestycji i kluczowa informacja podczas oceny każdej okazji inwestycyjnej.
Jeśli zamierzasz inwestować, zrób wszystko, co w Twojej mocy, aby dowiedzieć się jak najwięcej o każdej transakcji, której chcesz dokonać. To jedyny pewny sposób na zmniejszenie ryzyka i zwiększenie swoich szans na końcowy sukces.